Nieuws 2012


(23 december 2012)           Zoals verwacht is er de voorbije 24 uur veel neerslag gevallen. Melle mat 35 mm, Spa 33 mm, Mont Rigi 38 mm, Elsenborn 43 mm, Ukkel 30 mm, Sint-Katelijne-Waver en Middelkerke 29 mm, enzovoort.

Tot het eind van het jaar blijven de weerkaarten erg nat. Mensen die in gebieden wonen waar wateroverlast vaak kan optreden, moeten extra attent zijn. Zie ook hier.




(28 oktober 2012)           Enkele dagen geleden beleefden we nog uitzonderlijk zacht oktoberweer.

Maar zoals verwacht zijn de weerkaarten helemaal omgeslagen. Vanochtend overal binnenlandse vrieskou.

Voor Ukkel was het de eerste vrieskou van het seizoen, dus de eerste vorstdag van het seizoen 2012-2013. De minimumtemperatuur bedroeg -1,7 graden. In Kleine Brogel haalden ze vanochtend -4,4 graden.




(22 oktober 2012)           Het is uitzonderlijk warm nazomerweer. Om 14 uur werd in Ukkel 23,4 graden gemeten. Munte noteerde 23,5 graden, Elsenborn mat zelfs 24,0 graden.

Om 15 uur mat Ukkel 23,5 graden.
Om 16 uur haalden we in Ukkel 24,1 graden. Dit is heel, heel uitzonderlijk.

De maximumtemperatuur bedroeg in Ukkel 24,5 graden.

Dit is een dagrecord maar dat is absoluut niet belangrijk. Veel interesanter is het dat het zo laat op het jaar nog zo warm is. In de hele periode van 22 tot 31 oktober vind ik in de Ukkelse waarnemingen (die beginnen in 1833) als hoogste maximumtemperatuur 23,6 graden op 27 oktober 1937. Op de derde plaats komt 30 oktober 2005 met 22,4 graden.

Voor de periode van 15 tot 31 oktober is 18 oktober 1921 de warmste dag met 25,0 graden. In dat lijstje staat vandaag op de tweede plaats. Op de derde plaats komt 19 oktober 1921 met 24,1 graden.

Anders gezegd: de meeste mensen in het centrum van het land hebben zo'n warme oktoberdag in de tweede helft van de maand nog nooit meegemaakt.




(20 oktober 2012)           De regen van vandaag bevatte stof van de Sahara. Dat zorgde voor een dun stoflaagje, heel goed zichtbaar op de auto's en op de ramen.


De voorbije dagen is dat Saharastof (afkomstig van zandstormen) massaal opgepikt door de straalstroom. Op die manier is het stof duizenden kilometers getransporteerd. Met zuidelijke hoogtestromingen is het tot aan de Benelux geraakt, waar het prima condensatiekernen vormde voor de regen.


Het gebeurt wel vaker dat tonnen Saharastof op die manier tot in onze streken raken. Dat was o.a. het geval op 7 februari 1972, van 16 tot 18 september 1975, op 27 juli 1983, op 10 november 1984, op 7 mei 1988, op 18 en 19 maart 2004, op 28 mei 2008 en dit jaar nog op 28 juni 2012.





(7 september 2012)           Ook al wordt er door sommigen lacherig over gedaan, oversterfte door hitte is een gekend probleem. Een hittegolf veroorzaakt extra doden. Tijdens de hittegolven van 2003 en 2006 stierven in België ongeveer 1000 mensen meer door de grote warmte.

Minder bekend is het feit dat er ook bij grote koude sprake is van oversterfte. Na de koudegolf van 30 januari 2012 tot 12 februari 2012 stierven er in België 2.677 meer mensen dan gemiddeld. Veel meer dus dan na de hittegolven van 2003 en 2006.

Volgens het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid waren er tussen 10 februari en 16 maart 2012 maar liefst 26,4 procent meer sterfgevallen bij mensen boven 85 jaar. In de leeftijdsgroep tussen 65 en 84 jaar was er een oversterfte van 13,5 procent. Zelfs bij mensen onder de 65 jaar bleek een sterftetoename van 8 procent.

Dit zijn dramatische cijfers.

"Wordt die oversterfte achteraf niet gecompenseerd door ondersterfte?", hoor ik je vragen. Met andere woorden, is de hitte en de kou niet dat kleine extra element dat zwakke mensen iets vroeger de dood in jaagt?

Nee.

Professor Hein Daanen is thermofysioloog aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en kent de problematiek als geen ander. Hij zegt "dat de sterfte door hitte op de warme dag zelf plaatsvindt of direct daarna, terwijl tijdens koude de grootste sterfte in de twee volgende weken volgt, niet op de dag zelf.
Na een hittegolf wordt slechts de helft van de sterftegevallen gecompenseerd door minder sterfgevallen in de periode van 7 - 30 dagen daarna. Bij koude is hiervan helemaal geen sprake. Het gaat dus om mensen die niet bij magere Hein op het lijstje stonden."

Meer info hier en hier.

Het blijft dus uiterst belangrijk om bij extreme temperaturen te waarschuwen. Zowel bij hitte als bij koude.  
 
 
 


(25 augustus 2012)           In een bepaalde pers wordt lacherig gedaan over het feit dat ik bij de hitte van vorig weekend gewaarschuwd heb om voldoende te drinken. Het zou de "verkleutering" van het weerbericht in de hand werken.

Voor jonge, gezonde mensen vormde de hitte inderdaad geen probleem. Maar oudere mensen, zwangere vrouwen, zieken, ouders met pasgeboren babies ... vonden het warme weer echt geen pretje. En het weerbericht is er voor iedereen.

Bij hittegolven in 2003 en 2006 zijn er telkens meer dan duizend mensen in België gestorven door de hitte. Bij oude mensen is de dorstreflex immers niet meer aanwezig. Als zij niet voldoende drinken, drogen ze uit. En sterven ze.

Het ministerie van Volksgezondheid vroeg me enkele jaren geleden om tijdens een hitteperiode een icoontje op de weerkaart te plaatsen dat zou aanduiden dat men voldoende moet drinken. Ik heb dat geweigerd. Ik heb Volksgezondheid wel beloofd na elk weerpraatje een slok water te nemen wanneer de temperatuur boven de 30 graden ligt. Dat valt op en het heeft veel meer effect.

Als ik ook maar één leven heb gered door het drinken van wat water op het einde van een 30°-weerbericht, ben ik heel gelukkig.

Een MS-patiênt stuurde me volgende mail:
"Beste Frank, dank u voor uw tips en hints van veel drinken enz. bij zulk heet weer, en telkens wanneer u uw weerpraatje eindigt met 'n glas water en een vriendelijke blik dan voel ik me echt gesteund :-)"

Dat doet deugd.

Een vriendelijke twitteraar suggereert me om bij koud vriesweer af te sluiten met een jeneverke. ;-) ... Ik denk dat ik dan toch eerder zal waarschuwen voor CO-vergiftiging.



(19 augustus 2012)           Afgelopen nacht ging het kwik in Ukkel niet lager dan 23,1 graden. Opnieuw de warmste nacht van het jaar.

Hiermee staan we op de tweede plaats van warmste nachten ooit sinds het begin van de waarnemingen in 1833, een ex aequo met 13 juli 1923 en 2 juli 1952 (na herleiding naar gesloten thermometerhut).

Op de eerste plaats prijkt 18 juni 2002 met een minimumtemperatuur van 23,9 graden.


Overdag werd het in het binnenland weer erg warm. Ukkel haalde een maximumtemperatuur van 34,1 graden. Kleine Brogel bereikte zelfs 36,9 graden. In Koksijde ging het kwik niet hoger dan 27,5 graden. In het westen van het land brachten regenbuien al wat afkoeling.

Aan zee is de hitte helemaal voorbij. In het binnenland wacht ons nog een warme nacht. Vanaf morgen wordt het geleidelijk minder heet.


De vijf warmste dagen ooit in Ukkel sinds het begin van de waarnemingen in 1833 (herleid naar gesloten thermometerhut)

27 juni 1947     37,4 graden
19 juli 2006     36,2 graden
6 juli 1952     35,7 graden
9 juli 1959     35,4 graden
4 augustus 1990     35,3 graden



De vijf warmste nachten ooit in Ukkel sinds het begin van de waarnemingen in 1833 (herleid naar gesloten thermometerhut)

18 juni 2002     23,9 graden
13 juli 1923     23,1 graden
2 juli 1952     23,1 graden
19 augustus 2012     23,1 graden
29 juli 1947     22,9 graden




(18 augustus 2012)           Afgelopen nacht ging het kwik in Ukkel niet lager dan 19,0 graden. Opnieuw de warmste nacht van het jaar. Welgeteld 0,1 graad zachter dan de nacht van 16/17 augustus 2012.

Volgende nacht wordt het rekord mogelijk opnieuw scherper gesteld.

En overdag is het ontzettend warm geworden. Koksijde haalde 31,6 graden, Ukkel ging naar 35,0 graden en Kleine Brogel zelfs naar 36,5 graden. De warmste dag van het jaar dus.

Het is geleden van 19 juli 2006 dat het in Ukkel nog zo warm is geweest. Toen haalden we 36,2 graden.

Met de 35,0 graden van vandaag staan we op de 8-ste plaats van warmste dagen ooit sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel in 1833.

Morgen kan het nog wat warmer worden. De warmste dag ooit was 27 juni 1947.



(17 augustus 2012)           Afgelopen nacht ging het kwik in Ukkel niet lager dan 18,9 graden. Daarmee was het de warmste nacht van het jaar. De vorige "warmste nacht van het jaar" stond op naam van 4 juli 2012 met 17,9 graden.

En de volgende nacht gaan we opnieuw zweten.

Want we verwachten tot en met zondag nog veel meer hitte.



(16 augustus 2012)           Het wordt van vrijdag 17 augustus tot en met zondag 19 augustus uiterst warm. In die omstandigheden moet iedereen voldoende drinken.


Er bestaan twee definities voor een hittegolf: een klimatologisch definitie en een definitie van het ministerie van volksgezondheid.


Klimatologen kijken enkel naar de maximumtemperatuur om een hittegolf te definiëren. Een hittegolf is voor de klimatologie een periode van (minstens) vijf dagen met een maximumtemperatuur van 25 graden of meer. Op drie van die vijf dagen moet de maximumtemperatuur zelfs 30 graden of meer bedragen. Zolang de maximumtemperatuur daarna niet onder de 25 graden duikt, houdt de hittegolf aan.

Volgens deze klimatologische definitie dateert de laatste hittegolf in augustus van 2 aug 2003 tem 13 aug 2003.

Vandaag 16 augustus 2012 haalden we in Ukkel geen 25 graden als maximumtemperatuur. Daarmee wordt het moeilijk om de komende periode als (klimatologische) hittegolf te bestempelen. Als we vrijdag, zaterdag en zondag minstens 30 graden scoren, en maandag en dinsdag nog 25 graden halen, is de klimatologische klus alsnog geklaard.


Het ministerie van volksgezondheid houdt in zijn definitie ook rekening met de minimumtemperatuur en kijkt naar de verwachte ozonoverlast. Zo is waarschuwingsfase 2 gebaseerd op een gemiddelde minimumtemperatuur gedurende 3 dagen van meer dan 18 graden en een gemiddelde maximumtemperatuur van meer dan 30 graden.



(15 augustus 2012)           Vandaag al een generale repetitie voor de tropische hitte van volgend weekend, het warmste weekend van het jaar.

Het warme weer wordt door veel mensen verwelkomd, maar er zijn toch ook wel nadelen aan de hitte. Vooral oudere mensen kunnen niet zo goed tegen de warmte.

In extreme gevallen zorgt de grote hitte voor slachtoffers. Tijdens de hittegolven van 2003 en 2006 was er in ons land sprake van zgn. "oversterfte". Voor oudere, zwakkere mensen (meestal 80-plussers) is de hitte er teveel aan.

We hebben allemaal ouders en grootouders. We kennen allemaal oude mensen. Het is misschien het moment om te polsen of zij voldoende water drinken. Voorkomen is beter dan genezen.

Of, om het met een voetbalknipoog te zeggen: "Zorg dat je geen rode duivel wordt, drink voldoende water!".



(8 augustus 2012)           Nieuws van het sterrenfront. De ESO (European Southern Observatory) in Chili bestaat dit jaar 50 jaar. Dat wordt gevierd met twee wedstrijden. Je kan een iPad winnen, of een reis naar Chili! Surf eens naar de site van ESO voor alle details.

En nu we het toch over sterrenwachten hebben... De Vlaamse Volkssterrenwachten (Cosmodrome, Beisbroek, Urania, Mira, Armand Pien, Astrolab Iris) organiseren een speciale actie waarbij het grote publiek uitgenodigd wordt om tot 30 september 2012 een bezoek te brengen aan ten minste vier van de zes Vlaamse Volkssterrenwachten.

Wie op deze uitnodiging ingaat en effectief binnen de gestelde periode vier Vlaamse Volkssterrenwachten bezoekt, krijgt op zijn/haar vierde bestemming als beloning een draaibare sterrenkaart aangeboden. Bovendien maakt hij of zij ook kans om daarbovenop nog een telescoop ter waarde van ruim € 800 te winnen.

De adressen van de Vlaamse volkssterrenwachten vind je hier.


(1 augustus 2012)           Hoe "slecht" was juli 2012 nu eigenlijk? Bij veel mensen leeft het gevoel dat ze dit nog nooit in hun leven hebben meegemaakt. Maar de cijfers spreken dat tegen.

De gemiddelde julitemperatuur bedroeg in Ukkel 17,3 graden. In de 21ste eeuw waren juli 2011 en juli 2007 frisser.

Er viel in Ukkel in juli 2012 ongeveer 116 mm neerslag. In de 21ste eeuw waren juli 2005 en juli 2001 natter.

De zon scheen in Ukkel in juli 2012 ongeveer 173 uur. Ex aequo met juli 2007. In de 21ste eeuw waren juli 2011 en juli 2002 somberder.

Op 20 dagen werd er ergens in België onweer gemeld. Dat is evenveel als in juli 1994. In juli 2005 en juli 2009 telden we 18 onweersdagen.
Grootste aantal onweersdagen ooit gemeten in één maand was in augustus 2006: toen telden we 25 onweersdagen.
In de hele zomer 2006 waren er 52 onweersdagen.

Het tellen van onweersdagen is wel geëvolueerd met de tijd. Vroeger hadden we niet zo'n goede apparatuur om bliksem te detecteren. Daardoor lijkt het alsof er vroeger minder onweders waren. Maar dat is dus een foute conclusie.

Meer info hier.





(15 juli 2012)           De (weerkundige) zomer is halfweg. Tijd voor een stand van zaken. Hoe is de zomer tot nu toe geweest?


De gemiddelde temperatuur bedroeg in Ukkel ongeveer 15,9 graden. Dat is erg koel, maar zeker geen record. Zelfs als de tweede helft van de weerkundige zomer even koel zou verlopen, blijven we nog buiten de top 50 van koudste zomers sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel in 1833.

De normale temperatuur voor de eerste helft van een weerkundige zomer bedraagt 17,0 graden. Vroeger (vooral in de 19de eeuw) waren de zomers koeler dan nu. De zomer van 1980 was de laatste echt koele zomer met 15,8 graden.


In Ukkel kregen we in de eerste helft van de weerkundige zomer ongeveer 208 uur zonneschijn. Dat is erg weinig. Als de tweede helft van de zomer even somber zou verlopen, beleven we één van de somberste zomers ooit (sinds het begin van de zonneschijnduurwaarnemingen in Ukkel in 1887). Op nummer één staat de sombere zomer van 1888 met 401 uur zonneschijn.


Let wel: we hebben er geen idee van hoe de zomer verder zal verlopen. De prognose is beperkt tot tien dagen.


De eerste helft van de zomer 2012 was uiterst nat. Nu al is er in Ukkel 219 mm neerslag gevallen, bijna evenveel als normaal in een hele zomer. De natste zomer ooit (sinds het begin van de Ukkelse waarnemingen in 1833) was die van 1992 met 364,8 mm.


Samengevat: voorlopig is het voor de meeste mensen geen goede zomer. Ik kan best begrijpen dat er geklaagd wordt.





(10 juli 2012)           De Belgische pretparken zijn boos. Het weerbericht is volgens hen te pessimistisch.

Het weer van de voorbije dagen was immers "zonnig met af en toe een wolk", zeggen de pretparken.

Concreet hebben ze drie weerbericht-eisen:

1. het aantal uren zon
2. de waarschijnlijkheid op buien
3. en de duur van elke bui


Het aantal uren zonneschijn per dag is hetzelfde als de bewolkingsgraad. Als pretparkuitbaters écht naar het weerbericht zouden kijken, zouden ze weten dat we werken met verschillende pictogrammen die de bewolkingsgraad weergeven.

=> een donkere wolk
=> een donkere wolk met wat zon
=> een lichte wolk met zon
=> een kleine wolk met zon
=> zon

De waarschijnlijkheid op buien is niet voorspelbaar voor de verschillende pretparken in ons kleine landje. Wat we wel doen, is een tendens aangeven. Gisteren bijvoorbeeld was de kans op buien kleiner aan de kust en in het westen van het land. Terwijl er meer en heviger buien zouden vallen in het oosten van het land. En zo was het ook in werkelijkheid.

De duur van de buien aangeven is helemaal onzinnig en getuigt van een totaal gebrek aan meteorologische kennis. Een bui is per definitie beperkt in de ruimte en de tijd. Iedereen weet dat een bui plaatselijk is en dat het op een bepaalde plaats water kan gieten terwijl er enkele kilometer verderop geen druppel valt.


Ik bestrijd ten zeerste de mening dat het weerbericht een pessimistische boel zou zijn. We proberen in gewone mensentaal een realistische schets van het weer en de weersverwachting te geven. Ik heb voor het eenvoudige, klare taalgebruik in 1997 de Wablieftprijs gekregen.


Tenslotte vind ik het opvallend dat geen enkel pretpark me ook maar één keer heeft gecontacteerd om de "problemen" te melden. Het feit dat men meteen naar de pers loopt om media-aandacht te genereren, spreekt boekdelen.

Brussel, 10 juli 2012 (in volle komkommertijd)

En nu zou ik me graag opnieuw concentreren op mijn weerwerk.




(2 juli 2012)           Juni 2012 was dus voor veel mensen geen goede zomermaand. De cijfers zijn duidelijk.


Opvallend was het gebrek aan zomerdagen, dat zijn dagen waarop de maximumtemperatuur 25 graden of meer haalt. We kregen welgeteld één zomerdag (28 juni 2012). Maar dat was dan wel meteen een tropische dag.


Maar "elk nadeel heb zijn voordeel"... De luchtkwaliteit was dikwijls goed tot zeer goed, mede door de gemiddeld hoge windsnelheid. Overschrijdingen van de ozondrempel zijn er niet geweest. Minder mensen dus met ademhalingsproblemen.


In de zomermaanden is er ook een verband tussen het optreden van hittegolven en het aantal sterfgevallen. In de zomers van 2003 en 2006 stierven door de hitte honderden mensen extra, de zogenaamde oversterfte. De meerderheid van de bevolking wil misschien wel tropische hitte, maar we vergeten dan wel "gemakshalve" dat oudere mensen de warmte niet zo goed verdragen en sneller sterven.


Zonnige, warme en droge zomers komen in ons land niet zo vaak voor. De volgende dagen wordt het even wat warmer, maar dan stijgt opnieuw de kans op hevige buien. En in het tweede deel van de week gaat het weer bergaf met de temperaturen. Een periode met stabiel zomerweer is nog altijd niet in zicht.




(28 juni 2012)           De regen van gisteren en vandaag bevatte stof van de westelijke Sahara. Dat zorgde voor een dun stoflaagje, heel goed zichtbaar op de auto's.


De voorbije dagen is dat Saharastof (afkomstig van zandstormen) massaal opgepikt door de straalstroom. Op die manier is het stof duizenden kilometers getransporteerd. Met zuidelijke hoogtestromingen is het tot aan Groot-Brittannië en de Benelux geraakt, waar het prima condensatiekernen vormde voor de regen.


Het gebeurt wel vaker dat tonnen Saharastof op die manier tot in onze streken raken. Dat was o.a. het geval op 7 februari 1972, van 16 tot 18 september 1975, op 27 juli 1983, op 10 november 1984, op 7 mei 1988, op 18 en 19 maart 2004 en op 28 mei 2008.





(17 juni 2012)           In de zomermaanden kunnen plensbuien zorgen voor behoorlijk grote neerslaghoeveelheden, soms wel tientallen mm neerslag op enkele uren tijd. Maar die zomerse plensbuien zijn dikwijls erg plaatselijk. Terwijl het pijpestelen giet in gemeente A, kan het in gemeente B (enkele kilometer verderop) kurkdroog blijven. Het klassieke net van pluviometers is niet dicht genoeg om dergelijke stortbuien goed te registeren.


Gelukkig zijn er de weerradars. Daarmee kunnen we continu de lucht scannen o.a. op de aanwezigheid van waterdruppels. Meer info over het wel en wee van weerradars vind je hier.


Sinds enkele dagen heeft België een derde weerradar. In Jabbeke werd op 13 juni 2012 op een toren van 46 m een nieuwe meteorologische radar geplaatst. Over de weerradar kwam een beschermende radome, een witte koepel die de antenne beschermt tegen de weerelementen. De weerradar is zeer goed zichtbaar voor iedereen die met de auto naar de kust rijdt en Jabbeke passeert.


Er volgen nu enkele maanden allerlei tests om het toestel te ijken. In september 2012 wordt het in gebruik genomen. Daarmee zullen we regenzones en stortbuien die het noordwesten van het land teisteren beter kunnen registreren.


De beste weerradar-site is mijns inziens die van het K.M.I.






(29 mei 2012)           Vandaag passeert een kleine planetoïde om 9.07 uur vlakbij de aarde. Het object 2012 KT42 scheert voorbij op een afstand van 14.000 km van het aardoppervlak. Ter vergelijking: de gemiddelde afstand aarde-maan is 384.000 km.

2012 KT42 heeft een diameter tussen 3 en 10 meter en zal niet botsen met de aarde. Het object is gisteren pas ontdekt.

In de lijst van kortste naderingen tot de aarde komt 2012 KT42 op een zesde plaats.

Zelfs ALS zo'n object zou botsen met de aarde, zou het helemaal verdampen in onze atmosfeer.




(13 mei 2012)           In Kleine Brogel vanochtend een minimumtemperatuur van MIN 1,0 graad (in thermometerhut). Gedurende enkele uren heeft het er heel lichtjes gevroren. Ik vermoed dat er plaatselijk vorstschade is in de Limburgse regio.

De lokale nachtvorst was al dagen van tevoren aangekondigd. De IJsheiligen doen dit jaar hun naam alle eer aan!




(1 mei 2012)          
Zoals verwacht was april 2012 een speciale maand, voor veel mensen een "slechte" maand.

Het gebeurt immers niet vaak dat een aprilmaand kouder en somberder is dan de voorafgaande maand maart. In april staat de zon immers hoger aan de hemel. Er zijn dus meer zonuren mogelijk en daar moet het kwik normaal van profiteren.

De zonnige en zachte maand maart 2012 deed de mensen al dromen van zalig lenteweer. Ze dachten waarschijnlijk terug aan de lente van 2011, die in alle opzichten fantastisch was.

Met een gemiddelde temperatuur van 8,4 graden was het geleden van april 1989 dat het nog zo fris was. In Ukkel viel er 104 mm neerslag (afgelopen nacht nog in extremis een emmertje extra). Daarmee staan we op de negende plaats van natste aprilmaanden ooit. De zonnepanelen deden het deze maand niet zo goed, want de zon scheen in Ukkel maar 113 uur tegen normaal 159 uur.

De lage luchtdruk en de hoge gemiddelde windsnelheid maakten het depressieve gevoel van april 2012 compleet. Alhoewel... voor mensen die last hebben van berkenstuifmeel, was het een "goede" maand. En ook de windmolens draaiden in april 2012 op volle toeren.

Zegt de voorbije maand april iets over de zomer van 2012? Nee, het kan echt alle kanten uit. Maar voor de eerstvolgende dagen zit er in elk geval geen echt lente-offensief in.




(27 april 2012)          In de pers is er veel te doen over een plan van een Amerikaanse privé-firma om planetoïden te gaan ontginnen.

Naast acht planeten en enkele dwergplaneten (o.a. Pluto) zijn er in ons zonnestelsel honderduizenden planetoïden, rotsachtige objecten variërend in diameter van 1000 km tot enkele meter. De meeste draaien rond de zon op banen tussen die van Mars en Jupiter. Maar sommige durven echt wel dichtbij komen. Zie ook hier.

De firma "Planetary Resources" wil in een eerste fase planetoïden in kaart brengen. Daarna wil men met een hele vloot onbemande toestellen de interessantste planetoïden screenen op de aanwezigheid van edele metalen (o.a. platina en goud). En tenslotte gaat de firma de planetoïden naar de aarde brengen.

Het lijkt me een (té) gedurfd plan. Op dit ogenblik is het peperduur om iets in een baan om de aarde te brengen. Tonnen materiaal van buiten de aarde hier leveren is echt wel heel verre toekomstmuziek.

Bovendien is het zeer de vraag of een privé-firma zomaar materialen uit de ruimte mag ontginnen. Van wie zijn de planetoïden?




(17 april 2012)          

Zoals verwacht heeft het afgelopen nacht op veel plaatsen licht gevroren. Een vorstdag in de tweede helft van april komt niet zo vaak voor.

Voor de fruitboeren van Hageland en Haspengouw was dit slecht nieuws. Gelukkig bestaan er verschillende remedies tegen late nachtvorst.




(1 april 2012)          
De maand maart 2012 was speciaal. Met een gemiddelde temperatuur van 8,9 graden staan we op de vijfde plaats van warmste maanden maart ooit (zie grafiek hiernaast).

Vooral de maximumtemperaturen scoorden hoog. Het was geleden van 1938 dat de maxima in maart nog zo hoog waren. Let wel: het is fout om te zeggen dat het de warmste maand maart was sinds 1938. Een maximumtemperatuur is niet hetzelfde als een gemiddelde temperatuur. Er was geen enkele vorstdag in maart 2012.

Zeer opvallend was de hoge luchtdruk (1027,1 hPa) en vooral de gemiddelde windsnelheid. Nog nooit sinds het begin van de windwaarnemingen in 1879 was het met een gemiddelde windsnelheid van 2,9 m/s zo rustig in een maand maart.
In maart 1929 haalden we 3,0 m/s. Een gemiddelde windsnelheid van 3,1 m/s werd behaald in maart 1900, 1973 en 1997. In maart 1910, 1939, 1996, 2003 en 2005 werd een gemiddelde windsnelheid van 3,2 m/s waargenomen.

Door de "verruwing" van het landschap is het niet eenvoudig om de waarnemingen van de 19-de eeuw te vergelijken met die van vandaag. Maar de gemiddelde windsnelheid neemt af en dat is merkwaardig.

Ook het aantal regendagen (acht) was ongewoon laag, een ex aequo met maart 1893 en maart 1953. In maart 1993 waren er maar 3 regendagen. In maart 1854 en maart 1880 telden we 6 regendagen. In maart 1938 en maart 2011 haalden we 7 regendagen.




(28 maart 2012)           Belangrijk nieuws uit de astronomische wereld. Dank zij de HARPS-spectrograaf van de 3,6-meter telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla (Chili) hebben Europese astronomen een schatting kunnen maken van het aantal aardse planeten in ons melkwegstelsel. Dat blijken er miljarden te zijn, mogelijk zelfs tientallen miljarden.

Astronomen deden hun onderzoek bij zgn. rode dwergen, de stersoort die het vaakst voorkomt in de melkweg (geschat aantal ongeveer 160 miljard). Bij ongeveer 40 procent van alle rode dwergsterren zou een "superaarde" in de leefbare zone rond de rode dwerg cirkelen. De leefbare zone is de gordel waarbinnen vloeibaar water op een planeetoppervlak kan voorkomen.

Eerdere schattingen gingen al uit van het bestaan van miljarden planeten, maar dan vooral zware planeten (massa vergelijkbaar met onze planeet Jupiter en zelfs nog een heel stuk zwaarder). Met de nieuwe gegevens weten we nu dat er heel veel kleinere planeten zich op een "leefbare" afstand van hun moederster bevinden.

Het is ongelooflijk moeilijk om planeten rond andere sterren te ontdekken. De astronomen van ESO maakten gebruik van het feit dat als een planeet die rond een ster draait, die ster op zijn beurt wat heen en weer gaat. Dat is ook bij onze zon het geval. Vooral zware planeten doen de ster wat "wobbelen".

Als zo'n rode dwerg een heel klein beetje heen en weer beweegt met een regelmatige periode, kunnen we concluderen dat er een onzichtbare begeleider rond de rode dwergster moet draaien. Door toepassing van de wetten van Kepler en Newton kunnen we de massa van het onzichtbare object bepalen en de afstand tot de moederster.

Het "wobbelen" van de ster bepalen we door de radiale snelheid te meten, dat is de snelheid waarmee de ster zich naar ons toebeweegt of zich van ons weg beweegt. Met heel speciale apparatuur en door toepassing van spectroscopie kunnen we dat waarnemen, ook al gaat het maar om één meter/seconde of zelfs nog minder.

Er bestaan nog andere methodes om planeten rond andere sterren te ontdekken. Daarmee kunnen we zelfs de chemische samenstelling van de onzichtbare planeet bepalen.

Meer info via de site van de Europese Zuidelijke sterrenwacht ESO.

Lang geleden dachten we dat wij het middelpunt van het heelal waren. Dan leerden we dat de zon centraal stond. Daarna kwam de ontluisterende ontdekking dat onze zon maar een sterretje is tussen vele andere miljarden sterren. Vervolgens ontdekten we dat er miljarden andere melkwegstelsels zijn.

En tot voor kort konden we enkel gissen over het aantal planeten, en hopen/veronderstellen dat wij het enige intelligente leven waren in het heelal. Maar met de huidige cijfers wordt het wel erg moeilijk om vol te houden dat we helemaal alleen zijn.

De aarde is vandaag weer wat nietiger geworden...

Kunnen we naar die andere werelden reizen? Dat wordt moeilijk. Het is nogal duur om een ruimtereisje te maken. En reizen naar andere sterren zit er voorlopig nog niet in. Het zou veel te lang duren, zoals dit filmpje overtuigend aantoont...




(25 maart 2012)          

Vandaag een ongelooflijk temperatuurcontrast tussen de kust en het binnenland. Nevel, mist en laaghangende bewolking zijn aan de kust hardnekkig blijven hangen: de zgn. zeevlam. In het binnenland is het ochtendgrijs snel opgelost en genoten ze van een zalige lentedag.

Dit is één van de troeven van de Kempen: zij profiteren in de lente optimaal van de eerste zonnestralen. De warmte komt aan de kust pas veel later op dreef. Het zeewater is in de lente immers nog aan de koude kant. Als de lucht vanuit zee komt, lopen de temperatuurverschillen hoog op. Spectaculair!




(15 maart 2012)           Vandaag haalden we voor het eerst dit jaar meer dan 20 graden. In Ukkel werd het 20.3 graden. De luchtvochtigheid was zeer laag. Om 16 uur bedroeg ze 30%. Het is een typisch verschijnsel voor lenteweer. Dan worden meestal de laagste luchtvochtigheden van het jaar gemeten. De (weerkundige) lente is trouwens meestal het droogste seizoen.




(6 maart 2012)          

De VMM (Vlaamse MilieuMaatschappij) meldt voor die periode voor Ieper een totaal van 63.8 mm.

Lokaal viel de neerslag als (smeltende) sneeuw die soms het verkeer hinderde. Sommige media schreven dat "de helft van Vlaanderen bedolven lag onder een dik sneeuwtapijt". Dat is absoluut onjuist. In de waarnemingen was er geen enkel station dat ook maar één centimetertje sneeuw meldde.

Bemerk het grote contrast in neerslaghoeveelheid tussen het oosten en het westen van het land.




(1 maart 2012)          
De weerkundige winter 2011-2012 zit er op. Die was aangekondigd als een "horrorwinter" en "de winter des doods", titels die de media natuurlijk wat graag overnamen.

Op de grafiek hiernaast kan je zien dat het de zachtste winter was in vier jaar. Als dit een horrorwinter was, dan weet ik echt niet hoe we de winters van 1984-1985 of 1978-1979 moeten benoemen. Om nog maar te zwijgen van de winter 1962-1963...


"Maar er was toch een koudegolf?", hoor ik je zeggen. Inderdaad. Op de grafiek hieronder kan je de koude periode nog eens herbeleven. Door met de muis over de grafieken te gaan, krijg je bijkomende gegevens.

Na de koudegolf kwam een veel zachtere periode. In zijn geheel was februari 2012 toch nog een koude maand. Maar van een record is absoluut geen sprake.

De andere gegevens over de weerkundige winter 2011-2012 vind je hier.



Ondertussen zijn in de kranten de eerste berichten verschenen over de spookzomer van 2012. "Er zal dan plaatselijk heel veel water vallen", wordt gezegd. Natuurlijk. Nooit gehoord van felle zomeronweders? Die zijn er elk jaar. Gegarandeerd.




(13 februari 2012)           Vandaag het einde van de koudegolf. De dooi zorgt voor zeer gladde wegen. Wees voorzichtig.

Hier vind je een overzicht van de langdurigste koudegolven in Ukkel. Wat we deze maand hebben meegemaakt, is heel straf, maar geen record. De media willen steevast kunnen uitpakken met "recordwaarden".

Natuurlijk is het zo dat een bepaald weerfenomeen altijd een "record" is door te zeggen dat het XX tijd is geleden dat we nog zo'n fenomeen meemaakten. Maar in de klimatologie spreken we over een record als het fenomeen nog nooit zo hevig is geweest sinds het begin van de waarnemingen in Ukkel in 1833.

Er kan maar één record zijn... Anders is alles een record: "Het is van gisteren geleden dat het nog zo koud was! Een record!"




(11 februari 2012)           Voor de dertiende dag op rij een ijsdag in Ukkel.

Zo'n lange periode met permanente vorst komt niet zo vaak voor. In de winters van 1996-1997 en 1986-1987 kregen we 12 opeenvolgende ijsdagen. De winter van 1946-1947 was goed voor dertien opeenvolgende ijsdagen. In de winter van 1941-1942 kregen we een periode van 14 opeenvolgende ijsdagen.

22 opeenvolgende ijsdagen
19 januari 1917 tot 9 februari 1917
26 januari 1895 tot 16 februari 1895

20 opeenvolgende ijsdagen
15 december 1853 tot 3 januari 1854

17 opeenvolgende ijsdagen
1 januari 1941 tot 17 januari 1941

16 opeenvolgende ijsdagen
13 februari 1840 tot 28 februari 1840

15 opeenvolgende ijsdagen
7 januari 1838 tot 21 januari 1838
21 december 1870 tot 4 januari 1871

14 opeenvolgende ijsdagen
9 februari 1855 tot 22 februari 1855
10 januari 1942 tot 23 januari 1942

13 opeenvolgende ijsdagen
11 januari 1914 tot 23 januari 1914
11 februari 1947 tot 23 februari 1947
30 januari 2012 tot 11 februari 2012


De bovenstaande lijst is gebaseerd is gebaseerd op metingen die zijn omgerekend naar gesloten thermometerhut. Mogelijk wordt 12 februari 2012 ook nog een ijsdag - maar dat zullen we pas weten in de loop van 13 februari 2012 (als de definitieve waarnemingen bekend zijn).

Sommige lange winterperioden lijken hier te ontbreken, bijvoorbeeld de heel strenge winterperiode in februari 1956 en de gehele winter van 1962-1963. Toen waren er af en toe dagen dat het kwik heel even boven het vriespunt kwam - geen opeenvolgende reeks ijsdagen dus.




(7 februari 2012)           Opnieuw een zeer koude nacht.

Dit zijn de temperaturen van 8 uur 's ochtends. Het zijn niet noodzakelijk de laagste temperaturen die de voorbije nacht werden gemeten.

Sinds 30 januari 2012 is het in Ukkel continu blijven vriezen. Echte ijsdagen dus. Volgens de Belgische definitie (K.M.I.) mogen we sinds 2 februari 2012 spreken over een koudegolf. Voor een koudegolf hebben we vijf dagen met nachtvorst nodig (vorstdagen) , en drie van de vijf dagen moet het ook overdag blijven vriezen (ijsdagen). We zitten vandaag dus aan dag 10 van de koudegolf (Belgische definitie).

De Nederlandse definitie is heel wat strenger. Een koudegolf is volgens definitie van het K.N.M.I. een aaneengesloten periode in De Bilt van minstens vijf ijsdagen, waarvan op drie dagen de minimumtemperatuur lager is dan MIN 10 graden (strenge vorst). Ook volgens de Nederlandse definitie mogen we nu spreken over een koudegolf.

Minimumtemperaturen in Ukkel
3 februari 2012 -10.2
4 februari 2012 -13.0
5 februari 2012 -9.5
6 februari 2012 -9.1
7 februari 2012 -11.9

Volgens de strenge (Nederlandse) definitie is het geleden van januari 1997 dat we in België nog een koudegolf hadden. Toen duurde de koudegolf 12 dagen.

Duur van de koudegolf in dagen
(Nederlandse definitie)
februari 2012 5
januari 1997 12
februari 1991 5
januari 1987 12
januari 1985 9
januari 1985 7
februari 1985 6
januari 1982 6
januari 1979 7

Bemerk de strenge winter van 1985 met drie koudegolven.

In februari 1956 waren er volgens deze definitie drie koudegolven van respectievelijk zes, zes en tien dagen.




(5 februari 2012)           Afgelopen nacht ging het kwik in Ukkel naar MIN 11.2 graden. In Elsenborn bedroeg de minimumtemperatuur zelfs MIN 19.5 graden. De minimumtemperatuur van 4/5 februari 2012 is wel gemeten voor middernacht.






(4 februari 2012)           Opnieuw de koudste nacht van het jaar. Boven de sneeuw kan de lucht bij nachtelijke opklaringen heel fel afkoelen. De sneeuwlaag isoleert immers: onder de sneeuwlaag blijft het wat warmer, en tegelijk kan de warmte van de grond niet worden doorgegeven aan de onderste lagen van de atmosfeer. Bovendien is de wind grotendeels weggevallen.

Dit zijn dus de laagste temperaturen die werden opgetekend tussen 19 uur en 7 uur. Dat is niet noodzakelijk de laagste temperatuur van die ochtend. Bij helder weer wordt die soms gemeten vlak na zonsopkomst. En inderdaad: om 9 uur vanochtend in Retie een temperatuur van MIN 18.6 graden en in Ukkel MIN 12.6 graden.




(3 februari 2012)           Droge winterkou... en voorlopig de koudste nacht van het jaar.

Let wel, dit zijn de temperaturen van 8 uur 's ochtends. Het zijn niet noodzakelijk de laagste temperaturen die de voorbije nacht werden gemeten.


In de namiddag is het vanuit het noorden dan beginnen te sneeuwen. Het ging meestal om kleine sneeuwvlokken, omdat de temperaturen zo laag waren. In de media heeft men het over hevige sneeuwval... maar dat blijkt alvast niet uit de waarnemingen van 19 uur. De weerstations maten 1 tot 4 cm. In Kleine Brogel ligt 7 cm, maar daar was er de voorbije dagen al sneeuw gevallen.

De verkeerschaos moet mijns inziens in de eerste plaats dan ook worden toegeschreven aan het (veel te drukke) verkeer, vooral tijdens een vrijdagavond-spits. Het minste probleem heeft tegenwoordig heel zware gevolgen (zie ook hier).

In de winters van 1973-1974, 1978-1979, 1981-1982 en 1984-1985 is op de meeste plaatsen in Vlaanderen een sneeuwtapijt gemeten van 10 tot 30 cm. Toch was er toen veel minder chaos, gewoon omdat de wegen toen niet zo verzadigd waren.

In december 2010 hebben we veel imposantere sneeuwhoogtes gemeten.

Na de sneeuwzone kwamen vanuit het noorden snel nieuwe opklaringen en dook het kwik omlaag. Het wordt opnieuw een zeer koude nacht.




(2 februari 2012)           Het is nog wat kouder dan de vorige nacht. Het koudegevoel wordt aangewakkerd door de strakke noordoostelijke wind.





(1 februari 2012)           Daar is de winterkou!





(31 januari 2012)           Wetenschappen scoren niet hoog in de media. Nochtans is wetenschappelijke kennis de manier bij uitstek om de 21ste eeuw aan te kunnen. Zonder wetenschappen dreigt chaos, werkloosheid en armoede.

Gelukkig zijn er tal van initiatieven om jonge mensen aan te moedigen wetenschappen te gaan studeren. Zo is er paniek in de atmosfeer. Dat leert jongeren van 10 tot 14 jaar om metingen te doen over UV, ozon, koolstofdioxide en fijn stof in de atmosfeer. Heel mooi gepresenteerd en heel uitnodigend voor jonge mensen (en hun leerkrachten) om op een positieve manier met het milieu bezig te zijn.

Vandaag start de vijfde editie van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade. Dat is een wedstrijd gericht voor scholieren van de derde graad van het secundair onderwijs. Je kan er een waarnemingssessie met de professionele Mercator-telescoop op de Canarische Eilanden mee winnen.





(24 januari 2012)           Gisteren 23 januari 2012 was er om 4.59 uur een hevige uitbarsting op de zon. De CME (Coronal Mass Ejection) zal waarschijnlijk een zonnestorm veroorzaken.

De beelden hierboven zijn afkomstig van de Amerikaanse sonde SDO (Solar Dynamics Observer). Je ziet een timelapse-filmpje van de zonneschijf. De uitbarsting is overduidelijk zichtbaar.

Men verwacht dat de elektrisch geladen deeltjes de aarde zullen bereiken vandaag om 15.18 uur (met een onzekerheid van 7 uur).

Gevaar voor de aarde is er niet. De zonnestorm zal poollicht veroorzaken, dat mogelijk ook in onze streken zichtbaar is. Als het weer meezit tenminste. Waarschijnlijk is het zwaarbewolkt ;-(

UPDATE: de Koninklijke Sterrenwacht van België deelt mee dat de plasmawolk een snelheid had van ongeveer 1400 km/s. Satellietgegevens bevestigen dat de elektrisch geladen deeltjes vandaag rond 15.30 uur zijn gearriveerd bij de aarde. Er komt voor België een kleine geomagnetische storm, maar zeker niet meer dan dat. De kans om vannacht poollicht te zien, is zeer klein (ook al omdat het zwaarbewolkt en regenachtig blijft).





(15 januari 2012)           Eindelijk nog eens wat nachtelijke vrieskou. We zitten voor Ukkel nu aan drie vorstdagen.

Er volgt nu een wat koudere periode met lichte nachtvorst, maar overdag komt het kwik altijd boven het vriespunt.

Deze periode wordt in de volksweerkunde het putteke van de winter genoemd en gemiddeld gesproken lijkt dat te kloppen. Maar van jaar tot jaar zijn er toch wel heel grote verschillen.





(9 januari 2012)           De alarmerende berichten van eind oktober 2011 over een horrorwinter blijken niet te kloppen ;-)


Een groot commercieel weerbedrijf en Engelse en Duitse "weerdeskundigen" voorspelden voor deze winter temperaturen tot MIN 25 graden, veel oostelijke winden en extreme koude. Pure horror!

We hebben deze winterperiode nog maar twee vorstdagen gehad en dat was dan nog in november 2011. Ik ben even in de statistieken gedoken... Het is geleden van de winter 1974-1975 dat er op 9 januari in totaal nog maar twee vorstdagen waren. Die hele winter 1974-1975 stelde overigens niet veel voor. En ook nu is de natuur helemaal van slag. Ik kreeg zelfs een melding van vlinders.

Ook in de winters van 1872-1873 en 1852-1853 was er tot en met 9 januari van vrieskou nauwelijks sprake. Maar daarna is de vriezeman wel langsgekomen, met zelfs een aantal ijsdagen.

Het is dus nog altijd perfect mogelijk dat we pakweg in februari 2012 opeens nog echte winterkou krijgen. Maar een horrorwinter... dat lijkt me lichtjes overdreven.





(6 januari 2012)           Er is de voorbije 36 uur vrij veel neerslag gevallen. Op zich niets bijzonders, maar we hebben een kletsnatte voorgeschiedenis. In december 2011 heeft het heel veel geregend. De bodem is helemaal verzadigd. Als er dan nog water bijkomt, kan het niet in de grond dringen. Het wordt meteen afgevoerd. Sommige waterlopen hebben het daar heel moeilijk mee.





(5 januari 2012)           Het is nu 5 uur 's ochtends. De felste rukwinden werden tot nu toe aan zee gemeten. Koksijde haalde 97 km/h, Middelkerke 90 km/h. Vlieland (Nederland) meldt 115 km/h, Den Haag (Nederland) 112 km/h, Vlissingen (Nederland) 101 km/h.

De felste rukwinden verwacht ik in Vlaanderen tussen 6 en 12 uur, als verschillende buienlijnen van NW naar ZO over ons land trekken. De meeste stormschade wordt verwacht in Duitsland.

De storm heeft ondertussen in de media een naam gekregen, maar dat is pure commercie.

UPDATE 7 UUR: aan de kust nog steeds rukwinden tot 97 km/h (Koksijde). Op de buienlijn is er kans op onweer, hagel en felle rukwinden.

UPDATE 8 UUR: in het noorden van Oost-Vlaanderen enkele zware hagelbuien. In het noorden van het land weerklinken plaatselijk enkele donderslagen. De voorbije 12 uur is er in België van 1 tot 22 mm neerslag gevallen.

UPDATE 8.30 UUR: nu hagelbuien in delen van Oost-Vlaanderen en Antwerpen. Ze trekken van NW naar ZO.

UPDATE 9 UUR: nu felle buien met hagel op de lijn Mechelen-Hasselt, met daarop de hevigste rukwinden (90 km/h, lokaal nog meer). Dat systeem trekt naar het zuidoosten. In Sint-Katelijne-Waver waren er zonet rukwinden tot 108 km/h.

UPDATE 9.20 UUR: onweer in het zuiden van Limburg, met zeer veel neerslag en lokaal ook hagel. Goede radarbeelden vind je op de site van het KMI.

UPDATE 9.30 UUR: nu ook onweer op de grens tussen de provincies Antwerpen en Vlaams-Brabant, en in het oosten van Vlaams-Brabant.

UPDATE 9.40 UUR: onweer in het noorden van Oost-Vlaanderen met hagel. De felste buien situeren zich momenteel op een lijn Zeebrugge-Hasselt.

UPDATE 10.10 UUR: onweer nu in de 5 Vlaamse provincies, met lokaal hagel en hevige rukwinden. In Schaffen het afgelopen uur tot 94 km/h. Tussen de felle buien door is het droog en schijnt af en toe zelfs even de zon. Hagel o.a. in Oost-Vlaanderen.

UPDATE 10.50 UUR: onweershaarden nu in Henegouwen, Waals-Brabant en Namen. Aan de kust al brede opklaringen.

UPDATE 11.20 UUR: het ergste lijkt voorbij voor Vlaanderen. Nu nog onweer in het zuiden van het land. Het voorbije uur gingen de rukwinden in Semmerzake, Melle en Ernage tot 94 km/h.

UPDATE 12.15 UUR: tussen 11 en 12 uur haalde de hevigste rukwinden in Vlaanderen nog snelheden tot 83 km/h (Koksijde). In het zuiden van het land nog steeds veel regen. In Ernage (provincie Namen) haalde de felste rukwinden zelfs 122 km/h. De laatste onweders verlaten nu de provincie Luxemburg.

UPDATE 13.45 UUR: tussen 7 uur vanochtend en 13 uur vanmiddag viel er tussen ongeveer 1 en 18 mm neerslag. Zeebrugge kreeg 17 mm, Sint-Katelijne-Waver 16 mm, Schaffen 12 mm en Buzenol 18 mm. In Middelkerke en Ernage ging de gemiddelde windsnelheid even tot 21 m/s, dat is windkracht 9 (storm).

UPDATE 15.10 UUR: onweer in delen van West-Vlaanderen. Rukwinden tijdens de buien tot 90 km/h (Zeebrugge en Ernage).

UPDATE 16.45 UUR: het voorbije uur waren er in Koksijde nog rukwinden tot 101 km/h. De buien trekken van NW naar ZO door ons land.

UPDATE 18.40 UUR: de neerslaghoeveelheden van de voorbije 24 uur (van 4 januari om 19 uur tot 5 januari om 19 uur) bevestigen de voorspelling. In het westen is er gemiddeld minder neerslag gevallen dan in het centrum en het oosten van het land. Koploper is Buzenol met 38 mm. In Koksijde viel amper 3 mm.





(4 januari 2012)           We maken ons klaar voor een nieuwe storm, die vannacht (na middernacht) en morgenochtend (donderdag 5 januari 2012) ons land zal teisteren.

Aan de kust verwachten we rukwinden tot 105 km/h. In het noorden van het land is 100 km/h mogelijk. In het centrum van het land rukwinden tot 95 km/h, en in het zuiden ongeveer 90 km/h. Deze waarden kunnen in de loop van de dag nog bijgesteld worden, maar de orde van grootte is duidelijk.

Bovendien zal er veel neerslag vallen. De computermodellen berekenen voor donderdag 5 januari richtwaarden tussen 10 en 25 mm regen tussen 0 uur en 12 uur. Dat kan zorgen voor lokale wateroverlast. Ook donderdagnamiddag is er nog kans op felle buien. De westelijke wind zal dan wat luwen, maar rukwinden tot 80 km/h blijven mogelijk.

UPDATE 16 UUR: de prognose hierboven blijft geldig. Vooral in het noorden en het oosten van het land kan de regen overvloedig zijn en zorgen voor problemen.

UPDATE 21 UUR: de rukwinden halen snelheden tot 58 km/h, zowel aan de kust als in het binnenland. Op de pier van Zeebrugge werd 76 km/h gemeten.

UPDATE 22 UUR: de windsnelheid gaat nu geleidelijk in stijgende lijn. Hoogtepunt van de storm wordt verwacht tussen 4 en 11 uur morgenochtend. Rond de middag mogelijk nog een aantal felle buien met hevige rukwinden. Ik denk dat de schade in Nederland groter zal zijn dan in Vlaanderen.




(3 januari 2012)           Stormachtig weer in Vlaanderen.

De rukwinden waren tussen 14 en 16 uur aan zee het felst: Koksijde mat 101 km/h en Middelkerke 104 km/h. In Zeebrugge waren er rukwinden tot 115 km/h. Dat station bevindt zich op de oude kade, ongeveer 2 km van de eigenlijke kustlijn verwijderd. Niet verwonderlijk dat de rukwinden daar het hevigst waren. Maar de storm evolueerde razendsnel: om 17 uur in Zeebrugge nog rukwinden tot maximaal 58 km/h...

Er is een verschil tussen rukwinden en de gemiddelde windsnelheid. Gemiddeld over 10 minuten bereikte de wind aan zee een snelheid van 76 km/h, dat komt overeen met windkracht 9 (storm).

In het binnenland waren de rukwinden minder hevig. Ukkel spande de kroon met 94 km/h. Mogelijk werden langs de grens met Nederland fellere rukwinden gemeten, maar daar hebben we geen gegevens van.



De neerslaghoeveelheden zijn veeleer bescheiden. Tussen 7 en 19 uur viel er in Zelzate en in Kleine Brogel 10 mm, 9 mm in St-Katelijne-Waver, 5 mm in Ukkel. Maar de neerslagintensiteit lag soms erg hoog en dat zorgde plaatselijk voor wateroverlast.

Op volle zee was de situatie ernstiger. Tussen 13.50 uur en 14.50 uur op 10 meter hoogte een uur lang gemiddeld windkracht 10 op de Westhinder, een zandbank ongeveer 30 km voor onze kust. Daarmee kunnen we officieel spreken van een "zware storm op zee". Dat was al geleden van 31 januari 2008. De hoogste rukwind op de Westhinder bedroeg 116 km/u om 14.30 uur. Tijdens het hoogtepunt van de storm waren de golven op zee ruim 4 meter hoog. Aan de kust was dat "maar" 1m70, omdat de wind uit zuidzuidwest kwam en dus van over land. (bron Gert Coone)

In Groot-Brittannië werden rukwinden gemeten tot 174 km/h (Cairngorm Mountains). Glasgow haalde 146 km/h, Edinburgh ging tot 137 km/h.




(1 januari 2012)           De voorbije nacht was het erg zacht. In Ukkel bedroeg de minimumtemperatuur 10,4 graden. Het is geleden van de nieuwjaarsnacht van 1883 dat het 's nachts zo zacht bleef. Toen bedroeg de minimumtemperatuur 11,4 graden.

In feite heeft zo'n dagrecord weinig waarde. Op 30 december 2002 bedroeg de minimumtemperatuur 11,5 graden. Op 10 januari 2007 ging het kwik 's nachts zelfs niet onder 11,8 graden.

Maar de zachte nieuwjaarsnacht staat niet alleen, het was het orgelpunt van het warmste jaar ooit in België. In Ukkel bedroeg de gemiddelde jaartemp 11,6 graden. Dat is één tiende warmer dan het vorige recordjaar 2007.

Op de grafiek rechts kan je met de muis alle jaartemperaturen vanaf 1833 opvragen.

2011 was een erg zonnig jaar. Met 1782 uur zonneschijn komen we op de elfde plaats van zonnigste jaren ooit. Het was geleden van 2003 dat een jaar nog zo zonnig was. Dat was vooral te danken aan de lente 2011 en in mindere mate aan de herfst van 2011.

En dan zijn er nog de neerslagdagen, sneeuwdagen, onweersdagen, zomerdagen, tropische dagen en de gemiddelde windsnelheid van 2011.

Tenslotte nog nieuws van mijn site. Ik probeer deze site zo actueel mogelijk te houden. En dat wordt duidelijk geapprecieerd door de lezers. In 2011 kreeg mijn site meer dan 280.000 individuele bezoekers (een stijging van 40% in vergelijking met 2010) die meer dan één miljoen pagina's opvroegen. Dat leverde 1501 GB aan dataverkeer op.



Terug naar beginpagina
Statistieken:
Online: 19
Vandaag: 856
Laatste week: 9.368
Pagina's: 38.756.091
sinds 15 aug 2010