Wat is een kanaalrat?

Meestal hebben stormgebieden een diameter van enkele honderden kilometer. Het gaat dan ook om vrij grote, eerder traag bewegende diepe depressies die door hun omvang dagen van tevoren kunnen worden opgepikt door de weercomputers.


Maar heel soms ontstaan kleine depressies met een diameter van 100 km of zelfs minder. Dergelijke kleine systemen konden vroeger niet worden berekend door de computermodellen. Ze "verdwenen" gewoon van de computerkaarten omdat de berekeningen te ruw waren, niet fijnmazig genoeg. En zo kon het gebeuren dat er plots een storm opstak zonder dat de mensen verwittigd waren. Dat gebeurde bijvoorbeeld op 12 mei 1983 in Nederland.


Dat leidde tot de term "kanaalrat": een geniepig ding dat onzichtbaar zijn werk doet, sluipend, moeilijk op te sporen maar (soms) dodelijk.


Met de huidige generatie van krachtige computers kunnen we fijnere berekeningen maken voor meer punten per oppervlakte-eenheid. Daardoor zien we fijnere details en dat levert betere voorspellingen op. Zo kunnen we die kleine venijnige depressies wel volgen boven het Kanaal.


Op 28 mei 2000 maakte ons land kennis met een kanaalrat. De plots opstekende rukwinden haalden snelheden tot 112 km/h.


Op 23 januari 2009 trok een kanaalrat via de kust richting Nederland en Denemarken. De luchtdruk daalde 's middags aan zee tot 964 hPa, een zeer lage waarde. Daarna verwijderde de kern zich naar het noordoosten. De wind ruimde naar het westen tot het noordwesten en wakkerde fel aan, met rukwinden tot 90 km/h en veel regen.


Op 4 november 2012 zorgde een kanaalrat voor een erg grillig weerbeeld. Zoals voorspeld beperkten de rukwinden zich tot de kuststreek. Er waren rukwinden tot 90 à 100 km/h voorspeld. Koksijde en Middelkerke haalden 83 km/h, Zeebrugge mat rukwinden tot 90 km/h. Omdat er op de hele kustlijn maar drie waarnemingsstations zijn, is het best mogelijk dat die 100 km/h lokaal inderdaad gehaald is.
Aan zee noteerde men windkracht 8. De felste rukwinden werden in de namiddag gemeten, na de doortocht van het koufront. In het binnenland gingen de rukwinden tot 68 km/h (er was tot 70 km/h voorspeld).



NIEUWE INZICHTEN

Vraag is evenwel of het Kanaal verantwoordelijk is voor het ontstaan en/of het bevorderen van zo'n kleine depressies. K.M.I.-meteoroloog Karim Hamid vindt alvast van niet. Hij wijst er op dat depressies meestal aangestuurd worden door de stroming in de bovenlucht. Een kanaalrat is dan niet meer dan een toeval. Voor hetzelfde geld kunnen we spreken over een Kempenrat, een Beneluxmuis of een Alpenolifant.


Nog andere vragen?

Statistieken:
Online: 9
Vandaag: 209
Laatste week: 10.002
Pagina's: 38.777.520
sinds 15 aug 2010